PK IAS Academy

Gist

• Backbone of Livelihoods Agriculture in India remains a primary source of income for a substantial portion of the population, particularly the rural population. It provides jobs and sustains families.
• GDP Contribution While agriculture's share in India's GDP has decreased over time, it still contributes a significant percentage (around 15-20%).
• Food Security India's vast agricultural sector is vital for ensuring the food security of its massive population. The nation is a major global producer of key staples like rice, wheat, milk, and pulses.
• Exports India's agricultural exports are a substantial contributor to foreign exchange earnings. The country is a key exporter of commodities like rice, spices, tea, and cotton.
• Socio-Economic Significance Agriculture in India is deeply woven into the country's societal fabric. It plays a significant role in traditions, festivals, and the overall way of life for much of the country.

Challenges and Opportunities
• Productivity & Sustainability Increasing agricultural productivity while adopting sustainable practices remains a key challenge in ensuring the long-term viability of the sector.
• Infrastructure and Market Access Limited infrastructure, inadequate storage facilities, and fragmented supply chains hinder the sector's development.
• Climate Change Changes in weather patterns, droughts, and floods pose increasing threats to agricultural production.
• Policy Reforms Policy reforms are needed to address land ownership issues, improve market access, and promote agricultural technology adoption.
• Value Addition There is immense potential for value-added processing and diversification within the agricultural sector, promising higher returns for farmers.

The Bottom Line
Agriculture remains a crucial pillar of the Indian economy despite modernization, industrialization, and a growing service sector. Despite challenges, there is room for continued improvement as India works to increase productivity, efficiency, and sustainability to benefit farmers and the overall economy.

• Backbone of Livelihoods Agriculture in India remains a primary source of income for a substantial portion of the population, particularly the rural population. It provides jobs and sustains families.
• GDP Contribution While agriculture's share in India's GDP has decreased over time, it still contributes a significant percentage (around 15-20%).
• Food Security India's vast agricultural sector is vital for ensuring the food security of its massive population. The nation is a major global producer of key staples like rice, wheat, milk, and pulses.
• Exports India's agricultural exports are a substantial contributor to foreign exchange earnings. The country is a key exporter of commodities like rice, spices, tea, and cotton.
• Socio-Economic Significance Agriculture in India is deeply woven into the country's societal fabric. It plays a significant role in traditions, festivals, and the overall way of life for much of the country.

Challenges and Opportunities
• Productivity & Sustainability Increasing agricultural productivity while adopting sustainable practices remains a key challenge in ensuring the long-term viability of the sector.
• Infrastructure and Market Access Limited infrastructure, inadequate storage facilities, and fragmented supply chains hinder the sector's development.
• Climate Change Changes in weather patterns, droughts, and floods pose increasing threats to agricultural production.
• Policy Reforms Policy reforms are needed to address land ownership issues, improve market access, and promote agricultural technology adoption.
• Value Addition There is immense potential for value-added processing and diversification within the agricultural sector, promising higher returns for farmers.

The Bottom Line
Agriculture remains a crucial pillar of the Indian economy despite modernization, industrialization, and a growing service sector. Despite challenges, there is room for continued improvement as India works to increase productivity, efficiency, and sustainability to benefit farmers and the overall economy.

Summary

Indian agriculture, deeply rooted in the country's history, plays a vital role in the economy, providing livelihoods to millions and contributing significantly to GDP. This comprehensive analysis delves into various facets of Indian agriculture within the framework of Indian economics. It explores historical transformations, current challenges, technological advancements, and policy interventions. Key areas covered include land utilization, cropping patterns, irrigation practices, productivity enhancement, government policies, rural livelihoods, sustainability, and climate resilience. The paper emphasizes the importance of sustainable practices, technological innovation, and inclusive policies for ensuring the future resilience and prosperity of Indian agriculture amidst evolving socio-economic dynamics.

Detailed content

1. Introduction
Indian agriculture has been the backbone of the country's economy for centuries, providing livelihoods to a significant portion of the population and contributing substantially to GDP. Despite rapid industrialization and urbanization, agriculture continues to play a crucial role in India's socio-economic fabric. This section provides an overview of Indian agriculture, its historical significance, and its current position in the Indian economy.

2. Historical Perspective
Indian agriculture has a rich historical legacy dating back to ancient civilizations. The Green Revolution of the 1960s brought significant changes to Indian agriculture, leading to increased productivity through the adoption of high-yielding varieties of seeds, modern farming techniques, and improved irrigation facilities. However, the post-Green Revolution period witnessed challenges such as land degradation, water scarcity, and agrarian distress, which necessitated policy interventions and technological innovations.

3. Agricultural Land Utilization and Cropping Patterns
This section examines the utilization of agricultural land in India, including arable land, permanent crops, and pastures. It also discusses the diverse cropping patterns prevalent across different regions of the country, influenced by factors such as climate, soil fertility, and market demand. The transition from traditional to commercial crops and the emergence of cash crops are analyzed in the context of changing agricultural landscapes.

4. Irrigation Practices and Water Management
Access to water is critical for agricultural productivity, and irrigation plays a vital role in ensuring water availability for crops. This section explores the various irrigation practices employed in Indian agriculture, including canal irrigation, tube wells, and rainwater harvesting. It also discusses the challenges of water scarcity, inefficient water use, and the need for sustainable water management strategies to address the growing demands of agriculture in the face of climate change.

5. Agricultural Productivity and Technological Innovations
Enhancing agricultural productivity is essential for food security and economic growth. This section evaluates the productivity trends in Indian agriculture and examines the role of technological innovations such as genetically modified crops, precision farming, and digital agriculture in boosting yields and efficiency. The adoption of modern agricultural machinery and equipment is also discussed in the context of mechanization and labor productivity.

6. Government Policies and Agricultural Development
Government policies play a crucial role in shaping the trajectory of agricultural development in India. This section reviews the key policy initiatives, including land reforms, agricultural subsidies, price support mechanisms, and rural credit schemes aimed at promoting agricultural growth, equity, and sustainability. The effectiveness of these policies in addressing the challenges faced by Indian farmers and enhancing their income levels is analyzed.

7. Rural Livelihoods and Social Dynamics
Agriculture is not just an economic activity but also a way of life for millions of people in rural India. This section examines the socio-economic dynamics of rural livelihoods, including landownership patterns, tenancy systems, and the role of agriculture in poverty alleviation and rural development. It also explores the social impact of agrarian distress, migration, and rural-urban linkages on community cohesion and cultural identity.

8. Environmental Sustainability and Climate Resilience
The sustainability of Indian agriculture is intrinsically linked to environmental conservation and climate resilience. This section discusses the environmental challenges posed by intensive farming practices, chemical inputs, and deforestation, as well as the need for sustainable agricultural practices such as organic farming, agroforestry, and conservation agriculture. The adaptation and mitigation strategies to address climate change impacts on agriculture are also examined.

9. Future Prospects and Policy Recommendations
Looking ahead, Indian agriculture faces numerous opportunities and challenges amidst rapid socio-economic transformations. This section provides insights into the future prospects of Indian agriculture, including the potential for diversification, value addition, agribusiness entrepreneurship, and rural entrepreneurship. It also offers policy recommendations to promote inclusive growth, technological innovation, and sustainable development in Indian agriculture.

10. Conclusion
In conclusion, Indian agriculture remains a cornerstone of the nation's economy, sustaining livelihoods, ensuring food security, and contributing to rural development. However, the sector faces multifaceted challenges ranging from productivity constraints to environmental degradation and socio-economic disparities. Addressing these challenges requires holistic approaches encompassing policy reforms, technological innovations, institutional strengthening, and community empowerment. By leveraging its rich agricultural heritage and embracing sustainable practices, India can chart a path towards inclusive and resilient agricultural development in the 21st century.

தமிழில் விரிவான உள்ளடக்கம்

1. அறிமுகம்
இந்திய விவசாயம் பல நூற்றாண்டுகளாக நாட்டின் பொருளாதாரத்தின் முதுகெலும்பாக இருந்து வருகிறது, மக்கள் தொகையில் கணிசமான பகுதியினருக்கு வாழ்வாதாரத்தை வழங்குகிறது மற்றும் மொத்த உள்நாட்டு உற்பத்தியில் கணிசமாக பங்களிக்கிறது. விரைவான தொழில்மயமாக்கல் மற்றும் நகரமயமாக்கல் இருந்தபோதிலும், இந்தியாவின் சமூக-பொருளாதார கட்டமைப்பில் விவசாயம் தொடர்ந்து முக்கிய பங்கு வகிக்கிறது. இந்தப் பகுதி இந்திய விவசாயம், அதன் வரலாற்று முக்கியத்துவம் மற்றும் இந்தியப் பொருளாதாரத்தில் அதன் தற்போதைய நிலை பற்றிய கண்ணோட்டத்தை வழங்குகிறது.

2. வரலாற்றுக் கண்ணோட்டம்
இந்திய விவசாயம் பழங்கால நாகரிகங்களில் இருந்து ஒரு வளமான வரலாற்று பாரம்பரியத்தைக் கொண்டுள்ளது. 1960 களின் பசுமைப் புரட்சி இந்திய விவசாயத்தில் குறிப்பிடத்தக்க மாற்றங்களைக் கொண்டு வந்தது, அதிக மகசூல் தரும் விதைகள், நவீன விவசாய நுட்பங்கள் மற்றும் மேம்படுத்தப்பட்ட நீர்ப்பாசன வசதிகள் ஆகியவற்றின் மூலம் உற்பத்தியை அதிகரிக்க வழிவகுத்தது. இருப்பினும், பசுமைப் புரட்சிக்குப் பிந்தைய காலம் நிலச் சீரழிவு, நீர் பற்றாக்குறை மற்றும் விவசாயத் துயரங்கள் போன்ற சவால்களைக் கண்டது, இது கொள்கைத் தலையீடுகள் மற்றும் தொழில்நுட்ப கண்டுபிடிப்புகள் தேவைப்பட்டது.

3. விவசாய நிலப் பயன்பாடு மற்றும் பயிர் முறைகள்
விளை நிலங்கள், நிரந்தரப் பயிர்கள் மற்றும் மேய்ச்சல் நிலங்கள் உட்பட இந்தியாவில் விவசாய நிலங்களின் பயன்பாட்டை இந்தப் பிரிவு ஆராய்கிறது. காலநிலை, மண் வளம் மற்றும் சந்தை தேவை போன்ற காரணிகளால் பாதிக்கப்படும் நாட்டின் பல்வேறு பகுதிகளில் நிலவும் பல்வேறு பயிர் முறைகள் பற்றியும் இது விவாதிக்கிறது. பாரம்பரியத்திலிருந்து வணிகப் பயிர்களுக்கு மாறுதல் மற்றும் பணப்பயிர்களின் தோற்றம் ஆகியவை மாறிவரும் விவசாய நிலப்பரப்புகளின் பின்னணியில் பகுப்பாய்வு செய்யப்படுகின்றன.

4. நீர்ப்பாசன நடைமுறைகள் மற்றும் நீர் மேலாண்மை
விவசாய உற்பத்திக்கு நீர் அணுகல் முக்கியமானது, மேலும் பயிர்களுக்கு நீர் இருப்பை உறுதி செய்வதில் நீர்ப்பாசனம் முக்கிய பங்கு வகிக்கிறது. கால்வாய் பாசனம், குழாய் கிணறுகள் மற்றும் மழைநீர் சேகரிப்பு உள்ளிட்ட இந்திய விவசாயத்தில் பயன்படுத்தப்படும் பல்வேறு நீர்ப்பாசன நடைமுறைகளை இந்த பிரிவு ஆராய்கிறது. தண்ணீர் பற்றாக்குறையின் சவால்கள், திறமையற்ற நீர் பயன்பாடு மற்றும் பருவநிலை மாற்றத்தை எதிர்கொள்ளும் விவசாயத்தின் வளர்ந்து வரும் கோரிக்கைகளை நிவர்த்தி செய்ய நிலையான நீர் மேலாண்மை உத்திகளின் அவசியம் குறித்தும் இது விவாதிக்கிறது.

5. விவசாய உற்பத்தி மற்றும் தொழில்நுட்ப கண்டுபிடிப்புகள்
உணவுப் பாதுகாப்பு மற்றும் பொருளாதார வளர்ச்சிக்கு விவசாய உற்பத்தியை அதிகரிப்பது அவசியம். இந்தப் பிரிவு இந்திய விவசாயத்தில் உற்பத்தித்திறன் போக்குகளை மதிப்பிடுகிறது மற்றும் மரபணு மாற்றப்பட்ட பயிர்கள், துல்லியமான விவசாயம் மற்றும் டிஜிட்டல் விவசாயம் போன்ற தொழில்நுட்ப கண்டுபிடிப்புகளின் பங்கை விளைச்சல் மற்றும் செயல்திறனை அதிகரிப்பதில் ஆய்வு செய்கிறது. நவீன விவசாய இயந்திரங்கள் மற்றும் உபகரணங்களை ஏற்றுக்கொள்வது இயந்திரமயமாக்கல் மற்றும் தொழிலாளர் உற்பத்தித்திறன் ஆகியவற்றின் பின்னணியிலும் விவாதிக்கப்படுகிறது.

6. அரசாங்க கொள்கைகள் மற்றும் விவசாய மேம்பாடு
இந்தியாவில் விவசாய வளர்ச்சியின் பாதையை வடிவமைப்பதில் அரசின் கொள்கைகள் முக்கிய பங்கு வகிக்கின்றன. இந்த பிரிவு நிலச்சீர்திருத்தங்கள், விவசாய மானியங்கள், விலை ஆதரவு வழிமுறைகள் மற்றும் விவசாய வளர்ச்சி, சமபங்கு மற்றும் நிலைத்தன்மையை மேம்படுத்துவதை நோக்கமாகக் கொண்ட கிராமப்புற கடன் திட்டங்கள் உள்ளிட்ட முக்கிய கொள்கை முன்முயற்சிகளை மதிப்பாய்வு செய்கிறது. இந்திய விவசாயிகள் எதிர்கொள்ளும் சவால்களை எதிர்கொள்வதிலும் அவர்களின் வருமான அளவை அதிகரிப்பதிலும் இந்தக் கொள்கைகளின் செயல்திறன் பகுப்பாய்வு செய்யப்படுகிறது.

7. கிராமப்புற வாழ்வாதாரம் மற்றும் சமூக இயக்கவியல்
விவசாயம் என்பது ஒரு பொருளாதார நடவடிக்கை மட்டுமல்ல, கிராமப்புற இந்தியாவில் உள்ள மில்லியன் கணக்கான மக்களின் வாழ்க்கை முறையாகவும் உள்ளது. இந்த பகுதி கிராமப்புற வாழ்வாதாரங்களின் சமூக-பொருளாதார இயக்கவியலை ஆராய்கிறது, இதில் நில உரிமையாளர் முறைகள், குத்தகை முறைகள் மற்றும் வறுமை ஒழிப்பு மற்றும் கிராமப்புற வளர்ச்சியில் விவசாயத்தின் பங்கு ஆகியவை அடங்கும். சமூக ஒருங்கிணைப்பு மற்றும் கலாச்சார அடையாளத்தின் மீது விவசாய துயரங்கள், இடம்பெயர்வு மற்றும் கிராமப்புற-நகர்ப்புற இணைப்புகளின் சமூக தாக்கத்தையும் இது ஆராய்கிறது.

8. சுற்றுச்சூழல் நிலைத்தன்மை மற்றும் காலநிலை மீள்தன்மை
இந்திய விவசாயத்தின் நிலைத்தன்மை, சுற்றுச்சூழல் பாதுகாப்பு மற்றும் காலநிலை மீள்தன்மை ஆகியவற்றுடன் உள்ளார்ந்த முறையில் இணைக்கப்பட்டுள்ளது. தீவிர வேளாண்மை முறைகள், இரசாயன உள்ளீடுகள் மற்றும் காடழிப்பு ஆகியவற்றால் ஏற்படும் சுற்றுச்சூழல் சவால்கள் மற்றும் இயற்கை வேளாண்மை, வேளாண் காடுகள் மற்றும் பாதுகாப்பு விவசாயம் போன்ற நிலையான விவசாய நடைமுறைகளின் அவசியத்தை இந்தப் பகுதி விவாதிக்கிறது. வேளாண்மையில் பருவநிலை மாற்ற பாதிப்புகளை எதிர்கொள்ளும் தழுவல் மற்றும் தணிப்பு உத்திகளும் ஆராயப்படுகின்றன.

9. எதிர்கால வாய்ப்புகள் மற்றும் கொள்கை பரிந்துரைகள்
முன்னோக்கிப் பார்க்கும்போது, விரைவான சமூக-பொருளாதார மாற்றங்களுக்கு மத்தியில் இந்திய விவசாயம் எண்ணற்ற வாய்ப்புகளையும் சவால்களையும் எதிர்கொள்கிறது. இந்திய விவசாயத்தின் எதிர்கால வாய்ப்புகள், பல்வகைப்படுத்தல், மதிப்புக் கூட்டல், வேளாண் வணிகத் தொழில் முனைவோர் மற்றும் கிராமப்புற தொழில் முனைவோர் உள்ளிட்டவை பற்றிய நுண்ணறிவுகளை இந்தப் பிரிவு வழங்குகிறது. இது இந்திய விவசாயத்தில் உள்ளடங்கிய வளர்ச்சி, தொழில்நுட்ப கண்டுபிடிப்பு மற்றும் நிலையான வளர்ச்சி ஆகியவற்றை மேம்படுத்துவதற்கான கொள்கை பரிந்துரைகளையும் வழங்குகிறது.

10. முடிவு
முடிவில், இந்திய விவசாயம் நாட்டின் பொருளாதாரத்தின் ஒரு மூலக்கல்லாக உள்ளது, வாழ்வாதாரத்தை நிலைநிறுத்துகிறது, உணவு பாதுகாப்பை உறுதி செய்கிறது மற்றும் கிராமப்புற வளர்ச்சிக்கு பங்களிக்கிறது. இருப்பினும், இந்தத் துறையானது உற்பத்தித்திறன் தடைகள் முதல் சுற்றுச்சூழல் சீரழிவு மற்றும் சமூக-பொருளாதார ஏற்றத்தாழ்வுகள் வரை பன்முக சவால்களை எதிர்கொள்கிறது. இந்த சவால்களை எதிர்கொள்வது முழுமையானது தேவைகொள்கை சீர்திருத்தங்கள், தொழில்நுட்ப கண்டுபிடிப்புகள், நிறுவனங்களை வலுப்படுத்துதல் மற்றும் சமூக அதிகாரமளித்தல் ஆகியவற்றை உள்ளடக்கிய அணுகுமுறைகள். அதன் வளமான விவசாய பாரம்பரியத்தை மேம்படுத்துவதன் மூலமும், நிலையான நடைமுறைகளை ஏற்றுக்கொள்வதன் மூலமும், இந்தியா 21 ஆம் நூற்றாண்டில் அனைவரையும் உள்ளடக்கிய மற்றும் நெகிழ்ச்சியான விவசாய வளர்ச்சியை நோக்கி ஒரு பாதையை பட்டியலிட முடியும்.

Terminologies

1. Green Revolution: A period of significant agricultural innovation and development in the 1960s, characterized by the adoption of high-yielding varieties of seeds, modern farming techniques, and improved irrigation, leading to increased agricultural productivity.

பசுமைப் புரட்சி: 1960 களில் குறிப்பிடத்தக்க விவசாய கண்டுபிடிப்பு மற்றும் வளர்ச்சியின் காலம், அதிக மகசூல் தரும் விதை வகைகள், நவீன விவசாய நுட்பங்கள் மற்றும் மேம்பட்ட நீர்ப்பாசனம் ஆகியவற்றால் வகைப்படுத்தப்படுகிறது, இது விவசாய உற்பத்தித்திறனை அதிகரிக்க வழிவகுத்தது.

2. Agrarian distress: Refers to the economic hardship and difficulties faced by farmers and those involved in agriculture, often resulting from factors such as low crop prices, high debt burden, and environmental challenges.

விவசாய துயரம்: குறைந்த பயிர் விலைகள், அதிக கடன் சுமை மற்றும் சுற்றுச்சூழல் சவால்கள் போன்ற காரணிகளின் விளைவாக விவசாயிகள் மற்றும் விவசாயத்தில் ஈடுபட்டுள்ளவர்கள் எதிர்கொள்ளும் பொருளாதார கஷ்டங்கள் மற்றும் சிரமங்களைக் குறிக்கிறது.

3. Cash crops: Crops that are grown primarily for sale and profit rather than for sustenance or personal consumption.

பணப்பயிர்கள்: வாழ்வாதாரம் அல்லது சொந்த நுகர்வுக்கு பதிலாக விற்பனை மற்றும் லாபத்திற்காக முதன்மையாக வளர்க்கப்படும் பயிர்கள்.

4. Precision farming: Also known as precision agriculture, it involves using technology and data to optimize agricultural practices such as planting, watering, and fertilizing, with the aim of maximizing yields and minimizing inputs.

துல்லிய பண்ணையம்: துல்லிய வேளாண்மை என்றும் அழைக்கப்படுகிறது, இது விளைச்சலை அதிகரிப்பது மற்றும் உள்ளீடுகளைக் குறைப்பதை நோக்கமாகக் கொண்டு, நடவு, நீர்ப்பாசனம் மற்றும் உரமிடுதல் போன்ற விவசாய நடைமுறைகளை மேம்படுத்த தொழில்நுட்பம் மற்றும் தரவைப் பயன்படுத்துவதை உள்ளடக்கியது.

5. Genetically modified crops (GMOs): Crops whose genetic material has been altered using genetic engineering techniques, often to introduce desirable traits such as resistance to pests or herbicides.

மரபணு மாற்றப்பட்ட பயிர்கள் (GMO கள்): பெரும்பாலும் பூச்சிகள் அல்லது களைக்கொல்லிகளுக்கு எதிர்ப்பு போன்ற விரும்பத்தக்க பண்புகளை அறிமுகப்படுத்த மரபணு பொறியியல் நுட்பங்களைப் பயன்படுத்தி மரபணு பொருள் மாற்றப்பட்ட பயிர்கள்.

6. Mechanization: The process of replacing human labor with machinery and technology in agricultural activities, aimed at increasing efficiency and productivity.

இயந்திரமயமாக்கல்: செயல்திறன் மற்றும் உற்பத்தித்திறனை அதிகரிப்பதை நோக்கமாகக் கொண்ட விவசாய நடவடிக்கைகளில் மனித உழைப்பை இயந்திரங்கள் மற்றும் தொழில்நுட்பத்துடன் மாற்றும் செயல்முறை.

7. Price support mechanisms: Policies implemented by governments to stabilize agricultural prices by either setting a minimum price (price floor) or by purchasing surplus production to maintain prices at a certain level.

விலை ஆதரவு வழிமுறைகள்: குறைந்தபட்ச விலையை நிர்ணயிப்பதன் மூலம் (விலை தளம்) அல்லது ஒரு குறிப்பிட்ட மட்டத்தில் விலைகளை பராமரிக்க உபரி உற்பத்தியை வாங்குவதன் மூலம் விவசாய விலைகளை நிலைப்படுத்த அரசாங்கங்களால் செயல்படுத்தப்படும் கொள்கைகள்.

8. Rural-urban linkages: Connections and interactions between rural and urban areas, encompassing flows of people, goods, services, and information, which influence economic, social, and cultural dynamics.

கிராமப்புற-நகர்ப்புற இணைப்புகள்: பொருளாதார, சமூக மற்றும் கலாச்சார இயக்கவியலில் செல்வாக்கு செலுத்தும் மக்கள், பொருட்கள், சேவைகள் மற்றும் தகவல் ஓட்டங்களை உள்ளடக்கிய கிராமப்புற மற்றும் நகர்ப்புற பகுதிகளுக்கிடையேயான இணைப்புகள் மற்றும் தொடர்புகள்.

9. Agroforestry: An agricultural practice that involves integrating trees and shrubs into farming systems, providing multiple benefits such as soil conservation, biodiversity conservation, and additional income sources.

வேளாண் காடு வளர்ப்பு: மரங்கள் மற்றும் புதர்களை விவசாய அமைப்புகளில் ஒருங்கிணைப்பதை உள்ளடக்கிய ஒரு விவசாய நடைமுறை, மண் பாதுகாப்பு, பல்லுயிர் பாதுகாப்பு மற்றும் கூடுதல் வருமான ஆதாரங்கள் போன்ற பல நன்மைகளை வழங்குகிறது.

10. Conservation agriculture: A sustainable farming approach that aims to maintain or enhance crop yields while preserving the environment through practices such as minimal soil disturbance, permanent soil cover, and diversified crop rotations.

பாதுகாப்பு வேளாண்மை: குறைந்தபட்ச மண் தொந்தரவு, நிரந்தர மண் போர்வை மற்றும் பல்வகைப்பட்ட பயிர் சுழற்சிகள் போன்ற நடைமுறைகள் மூலம் சுற்றுச்சூழலைப் பாதுகாக்கும் அதே நேரத்தில் பயிர் விளைச்சலை பராமரிக்க அல்லது அதிகரிப்பதை நோக்கமாகக் கொண்ட ஒரு நிலையான விவசாய அணுகுமுறை.

Indian Agriculture

Table of Content

Gist

Summary

Detailed content

தமிழில் விரிவான உள்ளடக்கம்

Terminologies

Quick Links: